တူရကီနိုင်ငံ ဥပဒေဆိုင်ရာအာဏာပိုင်တွေက အမျိုးသမီးငယ်လေးတွေကို မုဒိမ်းကျင့်ခဲ့တဲ့ ရာဇဝတ်သားတွေအနေနဲ့ ၄င်းတို့ကျခံရမယ့် ပြစ်ဒဏ်ကနေ လွတ်မြောက်ခွင့်လိုချင်တယ်ဆိုရင် ၄င်းတို့မုဒိမ်းကျင့်လိုက်တဲ့အမျိုးသမီးကို လက်ထပ်ထိမ်းမြားရမယ်ဆိုတဲ့ ဥပဒေ တရားဝင် ထုတ်ပြန်ကြေငြာလိုက်ပါတယ်။ မုဒိမ်းကျင့်ခံရတဲ့အမျိုးသမီးတစ်ဦးဟာ သူမဘဝကိုဖျက်ဆီးပစ်ခဲ့တဲ့ ရာဇဝတ်ကောင်ကို လက်ထပ်ထိမ်းမြားဖို့ဆိုရင် ထိုအမျိုးသမီးဟာ သွက်သွက်ခါအောင် ရူးသွားနိုင်လောက်ပါတယ်။
လိင်းပိုင်းဆိုင်ရာအရ စော်ကားခံရတဲ့သူတစ်ယောက်ဟာ ဘယ်အရာနဲ့မှ တိုင်းတာလို့မရတဲ့ လူစိမ်းတွေအပေါ် ကြောက်ရွံ့မှု၊ မိမိကိုယ်ကို ယုံကြည်မှုကင်းမဲ့မှု အစရှိတဲ့ သွေးမထွက်တဲ့ စိတ်ဒဏ်ရာတွေကို ခံစားရတဲ့ စိတ်ဝေဒနာရှင်တွေ ဖြစ်လာတတ်ပါတယ်။ စော်ကားခံရမှုအတွက် ကိုယ့်ဘက်ကနေရပ်တည်ပေးပြီး တရားမျှတမှုရယူပေးမယ်လို့ ယူဆထားတဲ့ ဥပဒေအာဏာပိုင်တွေရဲ့ အဓိပ္ပါယ်မရှိတဲ့ ဥပဒေကို ထုတ်ပြန်လိုက်မှုကြောင့် တစ်ကမ္ဘာလုံး ဂယက်ရိုက်သွားခဲ့ပါတယ်။
ဒီဥပဒေဟာ သနားစရာကောင်းတဲ့ စော်ကားခံရတဲ့သူတွေဘက်ကနေ မရပ်တည်ပေးဘဲ ရာဇဝတ်မှုကျူးလွန်တဲ့ မုဒိမ်းကောင်တွေဘက်က ရပ်တည်ပေးထားတဲ့ ဥပဒေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ဥပဒေပြဋ္ဌာန်းသူတွေဟာလည်း ဒီဥပဒေကို မကြာမီအချိန်အတွင်း လူထုကြီးကိုကြေငြာပေးဖို့ စီစဉ်နေတယ်လို့ အတွင်းလူတစ်ယောက်က ဆိုလာပါတယ်။ တူရကီနိုင်ငံက အမျိုးသမီးများ တန်းတူအခွင့်အရေးရရှိရေးဆိုင်ရာ ကြိုးပမ်းပေးသူ အဖွဲ့အစည်းကတော့ ဒီဥပဒေကို ဆန့်ကျင်ဖို့ အသည်းအသန် ကြိုးစားနေကြတာပဲဖြစ်ပါတယ်။
၂၀၁၇ ခုနှစ်မှာ ယောကျာ်းတွေ၊ ချစ်သူရည်းစားတွေရဲ့ ရိုက်ပုတ်နှိပ်စက်ခံရ၊ တချို့ဆို အသက်ပါပေးခဲ့ရတဲ့ တူရကီအမျိုးသမီးတွေအတွက် တူရကီနိုင်ငံ အမျိုးသမီးရေးရာအဖွဲ့က “Femicide” ဆိုတဲ့ ဝေါဟာရအသစ်ကို တီထွင်လိုက်ပြီး တူရကီနိုင်ငံကအမျိုးသမီးတွေဟာ ဘယ်လိုမျိုးခွဲခြားဆက်ဆံခံရပြီး နှိပ်စက်ခံနေရကြောင်းကို ကမ္ဘာကို အသိပေးလိုက်တာပဲဖြစ်ပါတယ်။
၂၀၁၄ ခုနှစ်တုန်းက Istanbul မှာကျင်းပတဲ့ ထိပ်သီးညီလာခံပွဲမှာ တူရကီနိုင်ငံသမ္မတ Recep Tayyip Erdogan ဟာ “အမျိုးသမီးတွေဟာ အမျိုးသားများနည်းတူ အခွင့်အရေးတွေကို ခံစားခွင့်ရခြင်းဟာ သဘာဝတရားကို လွန်ဆန်တာပဲဖြစ်တယ်။” လို့ ဆင်ခြင်ဉာဏ်ကင်းမဲ့စွာ ပြောဆိုခဲ့ဖူးပါတယ်။
အဆိုပါဥပဒေနဲ့ဆက်နွယ်နေတဲ့ ဥပဒေတွေကို အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသနဲ့ မြောက်အာဖရိက ဥပဒေပိုင်းဆိုင်ရာ အာဏာပိုင်တွေဟာလည်း စတင်ကျင့်သုံးနေတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်တွေတုန်းက အီဂျစ်နိုင်ငံ၊ ဂျော်ဒန်နိုင်ငံ၊ လဘနွန်၊ မော်ရိုကို၊ တူနီးရှားနဲ့ ပါလက်စတိုင်းတို့မှာရှိတဲ့ အမျိုးသမီးများဆိုင်ရာအခွင့်အရေးတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး တိုက်ပွဲဝင်ပေးခဲ့တဲ့ ထူးချွန်အမျိုးသမီးထုကြီးကို ကျေးဇူးတင်ရမယ်လို့ ဆိုရမှာပဲဖြစ်ပါတယ်။
<Unicode Version>
အ့ံအားသင့္ဖြယ္ ဥပေဒထုတ္ျပန္မႈေၾကာင့္ ဂယက္ရိုက္ခ့ဲရတ့ဲ တူရကီႏိုင္ငံ။
တူရကီႏိုင္ငံ ဥပေဒဆိုင္ရာအာဏာပိုင္ေတြက အမ်ိဳးသမီးငယ္ေလးေတြကို မုဒိမ္းက်င့္ခ့ဲတ့ဲ ရာဇဝတ္သားေတြအေနနဲ႕ ၄င္းတို႕က်ခံရမယ့္ ျပစ္ဒဏ္ကေန လြတ္ေျမာက္ခြင့္လိုခ်င္တယ္ဆိုရင္ ၄င္းတို႕မုဒိမ္းက်င့္လိုက္တဲ့အမ်ိဳးသမီးကို လက္ထပ္ထိမ္းျမားရမယ္ဆိုတဲ့ ဥပေဒ တရားဝင္ ထုတ္ျပန္ေၾကျငာလိုက္ပါတယ္။ မုဒိမ္းက်င့္ခံရတဲ့အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးဟာ သူမဘဝကိုဖ်က္ဆီးပစ္ခဲ့တဲ့ ရာဇဝတ္ေကာင္ကို လက္ထပ္ထိမ္းျမားဖို႔ဆိုရင္ ထိုအမ်ိဳးသမီးဟာ သြက္သြက္ခါေအာင္ ရူးသြားႏိုင္ေလာက္ပါတယ္။
လိင္းပိုင္းဆိုင္ရာအရ ေစာ္ကားခံရသူတစ္ေယာက္ဟာ ဘယ္အရာနဲ႔မွ တိုင္းတာလို႔မရတဲ့ လူစိမ္းေတြအေပၚ ေၾကာက္ရြံ႕မႈ၊ မိမိကိုယ္ကို ယံုၾကည္မႈကင္းမဲ့မႈ အစရွိတဲ့ ေသြးမထြက္တဲ့ စိတ္ဒဏ္ရာေတြကို ခံစားရတဲ့ စိတ္ေဝဒနာရွင္ေတြ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ ေစာ္ကားခံရမႈအတြက္ ကိုယ့္ဘက္ကေနရပ္တည္ေပးၿပီး တရားမွ်တမႈရယူေပးမယ္လို႔ ယူဆထားတဲ့ ဥပေဒအာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ အဓိပၸါယ္မရွိတဲ့ ဥပေဒကို ထုတ္ျပန္လိုက္မႈေၾကာင့္ တစ္ကမာၻလံုး ဂယက္႐ိုက္သြားခ့ဲပါတယ္။
ဒီဥပေဒဟာ သနားစရာေကာင္းတဲ့ ေစာ္ကားခံရတဲ့သူေတြဘက္ကေန မရပ္တည္ေပးဘဲ ရာဇဝတ္မႈက်ဴးလြန္တဲ့ မုဒိမ္းေကာင္ေတြဘက္က ရပ္တည္ေပးထားတဲ့ ဥပေဒပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပေဒျပ႒ာန္းသူေတြဟာလည္း ဒီဥပေဒကို မၾကာမီအခ်ိန္အတြင္း လူထုႀကီးကိုေၾကျငာေပးဖို႔ စီစဥ္ေနတယ္လို႔ အတြင္းလူတစ္ေယာက္က ဆိုလာပါတယ္။ တူရကီႏိုင္ငံက အမ်ိဳးသမီးမ်ား တန္းတူအခြင့္အေရးရရွိေရးဆိုင္ရာ ႀကိဳးပမ္းေပးသူ အဖြဲ႔အစည္းကေတာ့ ဒီဥပေဒကို ဆန္႔က်င္ဖို႔ အသည္းအသန္ ႀကိဳးစားေနၾကတာပဲျဖစ္ပါတယ္။
၂၀၁၇ ခုႏွစ္မွာ ေယာက်ာ္းေတြ၊ ခ်စ္သူရည္းစားေတြရဲ႕ ႐ိုက္ပုတ္ႏွိပ္စက္ခံရ၊ တခ်ိဳ႕ဆို အသက္ပါေပးခ့ဲရတ့ဲ တူရကီအမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ တူရကီႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသမီးေရးရာအဖြဲ႕က “Femicide” ဆိုတဲ့ ေဝါဟာရအသစ္ကို တီထြင္လိုက္ၿပီး တူရကီႏိုင္ငံကအမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ဘယ္လိုမ်ိဳးခြဲျခားဆက္ဆံခံရၿပီး ႏွိပ္စက္ခံေနရေၾကာင္းကို ကမာၻကို အသိေပးလိုက္တာပဲျဖစ္ပါတယ္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္တုန္းက Istanbul မွာက်င္းပတဲ့ ထိပ္သီးညီလာခံပြဲမွာ တူရကီႏိုင္ငံသမၼတ Recep Tayyip Erdogan ဟာ “အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ အမ်ိဳးသားမ်ားနည္းတူ အခြင့္အေရးေတြကို ခံစားခြင့္ရျခင္းဟာ သဘာဝတရားကို လြန္ဆန္တာပဲျဖစ္တယ္။” လို႔ ဆင္ျခင္ဉာဏ္ကင္းမဲ့စြာ ေျပာဆိုခဲ့ဖူးပါတယ္။
အဆိုပါဥပေဒနဲ႔ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ ဥပေဒေတြကို အေရွ႕အလယ္ပိုင္းေဒသနဲ႔ ေျမာက္အာဖရိက ဥပေဒပိုင္းဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္ေတြဟာလည္း စတင္က်င့္သံုးေနတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြတုန္းက အီဂ်စ္ႏိုင္ငံ၊ ေဂ်ာ္ဒန္ႏိုင္ငံ၊ လဘႏြန္၊ ေမာ္႐ိုကို၊ တူနီးရွားနဲ႕ ပါလက္စတိုင္းတို႔မွာရွိတဲ့ အမ်ိဳးသမီးမ်ားဆိုင္ရာအခြင့္အေရးေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တုိက္ပြဲဝင္ေပးခဲ့တဲ့ ထူးခၽြန္အမ်ိဳးသမီးထုႀကီးကို ေက်းဇူးတင္ရမယ္လို႕ ဆိုရမွာပဲျဖစ္ပါတယ္။
<Zawgyi Version>
#SoshweNews
#SoshweForYourDailyLife
#Like&Share